Пра вочы

Ты кажаш, вочанькі ў яе
Блакітныя,
Нябёсныя!
А я іх бачыў, браце мой,
Віхурнымі і злоснымі.

З вачэй, ты кажаш, сінь плыве,
Душу тваю
Лагодзячы,
А я ў іх штормы праплываў,
На бераг ледзь выходзячы.

Ты кажаш, з воч пяшчоты піў,
Яны былі
Бязмежнымі,
Мяне ж праз іх агонь паліў,
Што ў жар кідала ў снежані.

Ды не крыўдую я, дарма,
Бо многа ў іх —
Прынаднага,
Без бляску гневу ў іх няма
Святла таго сапраўднага.

Я вочы гэтыя пазнаў
I вёснамі
I восенню,
Што ў іх на змену хмар ідуць
Усходы яснай просіні.

Вясёлка

Вясёлка ўстала над палямі,
Яе ты бачыш, можа быць?..
I мне здаецца,
Што між намі —
Вясёлка гэтая гарыць.

Адкуль краса яе бярэцца, —
З азёраў, з рэчак баравых?
— Не, і не з мора!
З нашых сэрцаў,
I акіян мяльчэй ад іх!

Ай-я-ёй!

Што я ўбачыў, што хаджу я
Сам не свой?
Ах, якая прыгажуня,
Ай-я-ёй!

Я гляджу, ў палон забраны
Той красой.
Што за постаць,
Што за тварык,
Ай-я-ёй!

Спавіла сваім паглядам
I хадой.
Што за вочкі,
Што за ручкі,
Ай-я-ёй!

Загубіў сваё я сэрца
I спакой.
Як адкрыцца,
Што сказаць мне,
Ай-я-ёй!

Покуль я круціў да болю
Галавой,
Падышоў аднекуль
Хлопец,
Ай-я-ёй!

Пад руку — і знік з дзяўчынай
За гарой,
А я ўслед гляджу,
Ўздыхаю:
Ай-я-ёй!

А мы з табой не галубкі...

Суседзяў ведаў я такіх,
Што на сябе маліліся,
А мы з табой не галубкі, —
Мы часта і сварыліся.

Ці шмат няшчырасці цаны?..
Хай звонку ўсё ў іх ладнае.
А мы не ведалі маны,
Кахалі па-сапраўднаму.

Прыгледзь за іх размоваю
Да прыкрасці ласкаваю, —
Слюнявяць, шэпчуць. Словы іх
Агідна-саладжавыя.

А мы прайшлі жыццёвы час,
Было між намі рознае,
Мы цалаваліся не раз
З прысмакам солі слёзнае.

I мусім шчыра гаварыць —
Трапляла й недарэчнае,
Ды ў нас нічым не астудзіць
Гарачыні сардэчнае.

Прысяга сэрцам

Вечна я ўдзячны жытняму хлебу,
Чыстай вадзе з невялічкай крыніцы,
Лесу зялёнаму,
Сіняму небу,
Светлай рачулцы, што ў полі бруіцца,

Гулу кварталаў у сонца затканым,
Дзе я з гадамі ў жыцці гартаваўся,
Плошчам і вуліцам
Тым несціханым,
Дзе я з сябрамі здружыўся, пазнаўся,

Людзям з адкрытай і шчырай душою,
З кім давялося ў жыцці мне сустрэцца,
Краю,
Што роднай завём мы зямлёю,
Што Беларуссю так люба завецца!

Сонца

Зямля ўсю ноч глыбока спала
У цемрадзі і ў туманах,
А сонца раніцай устала
I свет змяніла на вачах.

Спачатку ўспыхнула што свечка
Ды, асвятліўшы берагі,
Аж засмяяўшыся над рэчкай,
Пайшло на поле, на лугі.

Відно ў яго мільён патрэбаў,
Бо не спынялася нідзе,
Але з сярэдзіны ўжо неба
Глядзела — праца як ідзе.

А як ідзе ў людзей старанных,
Як у мурашак, як у пчол.
I, задаволенае, пэўна,
Пайшло хіліцца зноў на дол.

Крыху над борам пастаяла,
Крапулася ялін густых,
Апошні раз пафарбавала
I знікла ў хвалях баравых.

Чаго не даклярую...

Таварышу я ўсё аддам,
Лепш дружба, чымся сварка,
Усё, як кажуць, напалам —
Кашуля,
хлеб
і скварка.

Сябра не кіну анідзе,
Гатоў, бяда здарыся,
Пуд солі з’есці у бядзе,
Што па лязу прайсціся.

Магу за дружбу пасці сам.
Чаго ж не даклярую —
Кахання к любай не аддам
I здрады не дарую!

На рыбалцы

Як толькі прыйдзе дзень вясновы
I стане возера сінець,
Я, хоць рыбак не адмысловы,
Люблю за вудачкай сядзець.

Гляджу ў ваду. Ды то ж не жарты
Уклейкі, плоткі, галаўні,
Язі паважныя і карпы,
Што тыя зебры, — акуні.

Як непаседы, верхаводкі
Падскокваюць, вада ў кругах.
Стары шчупак падводнай лодкай
Стаіўся хіжа ў чаратах.

Мянтуз выходзіць палахліва
На шыр з затопленых асок.
Чаму ж такі я нешчаслівы —
Не ўзварухнецца паплавок.

Іду дамоў з пустым праз поле.
Сцяжынка ўсыпана расой.
Жыццё! Я дзякую, што здолеў
Тваёй нацешыцца красой!

Уранку, толькі бойка адгула...

Уранку,
Толькі бойка адгула,
Баец ішоў па вуліцы сяла.
Над пажарышчамі
Курыўся дым і чад,
Касцямі грукаў абгарэлы сад.
Бязлюдна скрозь. Пуцінамі вайны,
Што мерцвякі, тырчэлі каміны.
I, прыхінуўшыся да попелу нічком,
Дзяўчынка маці клікала з плачом.
Баец да розных жудасцей прывык,
Але сляза скацілася на штык, —
Малую ўзяў, пяшчотна прыгарнуў,
Абцёр ёй твар, паесці даў...
Адчуў,
Што сэрца скамянела у грудзях,
Што з бойкаю яму на захад шлях:
Там дзень і ноч заве яго дачка...
Вінтоўку сціснула рука.

А я жыта жала...

Я ж жыта жала,
Сярпом не махала,
Снапоў не вязала...
На камбайне, што па моры,
З песняй праплывала.

Сыпся, сыпся, збожжа,
Сыпся спорна, гожа,
Каб нам жыць прыгожа —
На ігрышчы, на вяселлі
Нас прыбраць паможаш.

А як бы на тое
Хтось пад галавою
Праімчаў стралою.
Памахаў мне любы крыллем.
Значыць, ён са мною!

Пісьмо землякам

Я ведаю, — высахнуць слёзы,
Прагоніць чужынцаў народ:
У гневе бары над Бярозай,
I помстаю грукае лёд.

Вы з помстаю выйшлі, — вас многа,
З-пад пушчаў, з-пад хмурых лясоў.
Мы знаем: для нас — перамога,
А гібель — для вырадкаў-псоў.

Дык біце з гаёў і палянаў,
Расплаты наблізіўся час.
Мы з вамі, браты-партызаны!
Страчайце, ідзём мы да вас!

Мы з вамі па зброі адзіны
I разам выходзім на бой,
У родную нашу хаціну
Збяромся адною сям'ёй.

Бандытаў загінуць прымусім,
Прыйшла ім няслаўная смерць.
I будуць сады Беларусі
Ізноўку на волі квітнець.