Вітаем Вас на сайце народнага паэта Беларусі Пятруся Ўстінавіча Броўкі.
Пятрусь Броўка - паэтычны летапісец народнага жыцця, таленавіты паэт, творчая індывідуальнасць якога складвалася пад уплывам паслякастрычніцкага часу. Ён — сын складанай эпохі, што ўвабрала ў сябе стваральныя і разбуральныя пачаткі, вучыла верыць у нерэальнае, утапічнае, а затым — расчароўвацца ў ім. Гэта была эпоха, калі ад народа замоўчвалася злачыннасць улады, калі чалавека спрабавалі ператварыць у паслухмяны вінцік дзяржавы. Але разам з тым Кастрычніцкая рэвалюцыя адкрыла дзверы ў свет інтэлекту і мастацтва дзецям вёскі, сфарміравала іх аблічча, настроіла на высокую хвалю эмацыянальнага захаплення новым жыцём. П. Броўка, спасцігаючы скрутны час, памыляўся і сам, не страчваючы веры ў лепшае, у канчатковую справядлівасць і гуманізм.
Сябры, для Вас мы сабралі на гэтым сайце вершы Пятруся Броўкі, біяграфічныя звесткі, а таксама рэцэнзіі на творы паэта.
Сайт створаны ў межах Нацыянальнага Паэтычнага Парталу.
Не страшна мне
Ні твань, ні багна,
Ані віхуры гул і свіст —
Я за жыццё схапіўся прагна,
Як за галлё
Дубовы ліст.
На восені,
Мядзяны, дужы,
Між хмурай стыні ён гарыць...
Трасуць яго вятры і сцюжы,
А ён адно ў адказ —
Звініць.
Калі зімой
Мятлюга грае
I злосна шчэрыцца мароз,
Ён, як далонню, прыкрывае
Галінку тую,
Дзе прарос.
I толькі ў ясны дзень
Вясновы,
Калі красуе ўсё вакол —
Перад лістком зялёным, новым
Ён ціха падае
На дол.
Вам скажу, падружкі, штосьці,
Без падману, без прыкрас —
Прыязджаў марак у госці
На пабыўку ў свой калгас.
Хлопец просты, каб вы зналі,
I зусім не велікан.
А за ім, як мне казалі, —
Цэлы Ціхі акіян.
Паглядзела я — нясмелы,
Не падобна, што герой!
А як раз з ім пасядзела,
Дык не знаю, што са мной?..
Невясёлы, нават хмуры,
Не адзначаны нічым.
А паехаў, кінуў буру,
Буру ў сэрцы у маім.
Аднаго цяпер хачу я,
Ды не знаю, як прасіць,
Хай прыедзе і ўратуе,
З ім хачу я плыць і плыць!
Што ні ўбачыш, не пазнаеш.
Што ж ты, Месяц, вырабляеш?
Ты на небе, як ліхтарык,
Вокны ж свецяцца ў пажары.
Пагляджу — зямля не тая.
Часам здасца — залатая.
Запаліў жучка ты, мошку,
На раку паслаў дарожку,
Сад абсыпаў срабрынёю.
Што ж ты нарабіў са мною?
Ночка зорамі іскрыцца.
Не ляжыцца мне, не спіцца.
Супакою я не маю,
Усё хаджу, яе шукаю...
Не відаць жа на сцяжынках —
Пасвяці яшчэ часінку.
Не адмоў жа ты мне ў ласцы.
Можа, выплыве, што ў казцы?
Ісці да мэты — ўстаць да ўсходу...
Ісці да мэты — ўстаць да ўсходу
I даць зямлю адчуць нагам,
Ды, крышачы сцяну нягоды,
Ісці насуперак вятрам.
Няхай палохаюць віхуры,
Ты не мяняй кірунак свой,
Бо нават птушкі супраць буры
Сядзяць наперад галавой.
Суседзяў ведаў я такіх,
Што на сябе маліліся,
А мы з табой не галубкі, —
Мы часта і сварыліся.
Ці шмат няшчырасці цаны?..
Хай звонку ўсё ў іх ладнае.
А мы не ведалі маны,
Кахалі па-сапраўднаму.
Прыгледзь за іх размоваю
Да прыкрасці ласкаваю, —
Слюнявяць, шэпчуць. Словы іх
Агідна-саладжавыя.
А мы прайшлі жыццёвы час,
Было між намі рознае,
Мы цалаваліся не раз
З прысмакам солі слёзнае.
I мусім шчыра гаварыць —
Трапляла й недарэчнае,
Ды ў нас нічым не астудзіць
Гарачыні сардэчнае.
Таварышу я ўсё аддам,
Лепш дружба, чымся сварка,
Усё, як кажуць, напалам —
Кашуля,
хлеб
і скварка.
Сябра не кіну анідзе,
Гатоў, бяда здарыся,
Пуд солі з’есці у бядзе,
Што па лязу прайсціся.
Магу за дружбу пасці сам.
Чаго ж не даклярую —
Кахання к любай не аддам
I здрады не дарую!
Такая і мне ўжо часіна прыпала...
Такая і мне ўжо часіна прыпала,
Што сэрцам разважыш, як глянеш назад,—
Пражыў, перайшоў ты, як кажуць, нямала,
Пабачыў на свеце цікавага шмат!
А вось каб спыталі, чаму я зайздрошчу,
Чаго б я найболей хацеў у жыцці?
Сказаў бы: дзіцяці дапытлівым вочам,
Што толькі імкнуцца да сэнсу дайсці.
Яму цераз годы дзіцячага плачу,
Пайшоўшы ў далёкі свой шлях на зямлі,
Такое, відаць, давядзецца пабачыць,
Аб чым толькі марыць мы прагна маглі.
Хацелася б з новым прайсці чалавекам,
Яшчэ раз уцеху ад працы адчуць,
Каб з гэтай паловы дваццатага веку
У век надыходзячы хоць зазірнуць!
Можа, знаеце Мальвіну,
Што так хораша пяе?
Ах, што гэта за дзяўчына,
Што спакою не дае.
Устаю я ранкам сінім,
Ды раней яна ўстае.
Ах, што гэта за дзяўчына,
Што спакою не дае.
На рабоце ўсіх пакіне,
Хто ні гнаўся — адстае.
Ах, што гэта за дзяўчына,
Што спакою не дае.
Прыйдзе з працы да хаціны,
Хлопцы ўюцца ля яе...
Ах, што гэта за дзяўчына,
Што спакою не дае!
За Саянамі не быў ні разу я.
Край сустрэў бязмежны, стэпавы.
Як я рад, што ў самым цэнтры Азіі —
Ты, сталіца братняе Тувы.
А вакол — не мог гадаць і марамі
Аб такой нязведанай красе —
I гаі, і горы аж за хмарамі,
А між гор, як волат, Енісей.
А сябры, як з медзі ўсе адлітыя,
Нам насустрач з юрт і з новых хат.
А такія сэрцы ў іх адкрытыя,
Як над стэпам сіні далягляд.
Горы, стэп мы з’ездзілі, аблазілі,
Скрозь цяпло страчаючы ў вачах
Як я рад, што ў самым сэрцы Азіі
Узляцеў высока родны сцяг.
Па росту ён — Казбек, няйначай,
А галавою вышэй гор,
Мы й сёння Лермантава бачым,
Як слухае размовы зор.
Яму іх новы покліч чутны,
Які даўней шукаў здалёк,
I кліч чырвонай — пяцікутнай,
Найбольш прываблівае зрок.
А мы з паэтам. Нам здаецца,
Што скрозь, наперад дзе ідуць —
Нібы яго мы чуем сэрца,
Нібы ягоны голас чуць.
Ён тут. А кат не мае сілы,
Бо згніў. Няма шляхоў адтуль,
Бо мы Мартынава прабілі
Мільёнамі праклёнаў-куль.
А Лермантаў? Па-пад планетай,
Як зорка, верш яго плыве...
Ля Машука — гары паэта
Чытаюць вершы. Ён жыве!
Уранку, толькі бойка адгула...
Уранку,
Толькі бойка адгула,
Баец ішоў па вуліцы сяла.
Над пажарышчамі
Курыўся дым і чад,
Касцямі грукаў абгарэлы сад.
Бязлюдна скрозь. Пуцінамі вайны,
Што мерцвякі, тырчэлі каміны.
I, прыхінуўшыся да попелу нічком,
Дзяўчынка маці клікала з плачом.
Баец да розных жудасцей прывык,
Але сляза скацілася на штык, —
Малую ўзяў, пяшчотна прыгарнуў,
Абцёр ёй твар, паесці даў...
Адчуў,
Што сэрца скамянела у грудзях,
Што з бойкаю яму на захад шлях:
Там дзень і ноч заве яго дачка...
Вінтоўку сціснула рука.