Пра вочы

Ты кажаш, вочанькі ў яе
Блакітныя,
Нябёсныя!
А я іх бачыў, браце мой,
Віхурнымі і злоснымі.

З вачэй, ты кажаш, сінь плыве,
Душу тваю
Лагодзячы,
А я ў іх штормы праплываў,
На бераг ледзь выходзячы.

Ты кажаш, з воч пяшчоты піў,
Яны былі
Бязмежнымі,
Мяне ж праз іх агонь паліў,
Што ў жар кідала ў снежані.

Ды не крыўдую я, дарма,
Бо многа ў іх —
Прынаднага,
Без бляску гневу ў іх няма
Святла таго сапраўднага.

Я вочы гэтыя пазнаў
I вёснамі
I восенню,
Што ў іх на змену хмар ідуць
Усходы яснай просіні.

А помніш, мой дружа!

Сягоння ў народа
Прыгожыя мары,
Навокал сады расцвілі...
А помніш, мой дружа,
Пажары, пажары,
Як бомбы над намі гулі.

Мы бачылі гора,
Мы зносілі раны,
I слёзы ліліся ракой...
А помніш, выходзілі
Мы партызаніць,
На смелы збіраліся бой.

Раслі і мужнелі
Атрады, брыгады,
Суровы і грозны быў час...
Ты помніш напады,
Жалезку, засады,
Як беглі фашысты ад нас.

Мы катаў разбілі,
Засеялі поле,
Навокал сады расцвілі...
Клянёмся, што болей
Фашыстам ніколі
Не быць на савецкай зямлі!

Вясёлка

Вясёлка ўстала над палямі,
Яе ты бачыш, можа быць?..
I мне здаецца,
Што між намі —
Вясёлка гэтая гарыць.

Адкуль краса яе бярэцца, —
З азёраў, з рэчак баравых?
— Не, і не з мора!
З нашых сэрцаў,
I акіян мяльчэй ад іх!

Ай-я-ёй!

Што я ўбачыў, што хаджу я
Сам не свой?
Ах, якая прыгажуня,
Ай-я-ёй!

Я гляджу, ў палон забраны
Той красой.
Што за постаць,
Што за тварык,
Ай-я-ёй!

Спавіла сваім паглядам
I хадой.
Што за вочкі,
Што за ручкі,
Ай-я-ёй!

Загубіў сваё я сэрца
I спакой.
Як адкрыцца,
Што сказаць мне,
Ай-я-ёй!

Покуль я круціў да болю
Галавой,
Падышоў аднекуль
Хлопец,
Ай-я-ёй!

Пад руку — і знік з дзяўчынай
За гарой,
А я ўслед гляджу,
Ўздыхаю:
Ай-я-ёй!

А мы з табой не галубкі...

Суседзяў ведаў я такіх,
Што на сябе маліліся,
А мы з табой не галубкі, —
Мы часта і сварыліся.

Ці шмат няшчырасці цаны?..
Хай звонку ўсё ў іх ладнае.
А мы не ведалі маны,
Кахалі па-сапраўднаму.

Прыгледзь за іх размоваю
Да прыкрасці ласкаваю, —
Слюнявяць, шэпчуць. Словы іх
Агідна-саладжавыя.

А мы прайшлі жыццёвы час,
Было між намі рознае,
Мы цалаваліся не раз
З прысмакам солі слёзнае.

I мусім шчыра гаварыць —
Трапляла й недарэчнае,
Ды ў нас нічым не астудзіць
Гарачыні сардэчнае.

Прысяга сэрцам

Вечна я ўдзячны жытняму хлебу,
Чыстай вадзе з невялічкай крыніцы,
Лесу зялёнаму,
Сіняму небу,
Светлай рачулцы, што ў полі бруіцца,

Гулу кварталаў у сонца затканым,
Дзе я з гадамі ў жыцці гартаваўся,
Плошчам і вуліцам
Тым несціханым,
Дзе я з сябрамі здружыўся, пазнаўся,

Людзям з адкрытай і шчырай душою,
З кім давялося ў жыцці мне сустрэцца,
Краю,
Што роднай завём мы зямлёю,
Што Беларуссю так люба завецца!

А я жыта жала...

Я ж жыта жала,
Сярпом не махала,
Снапоў не вязала...
На камбайне, што па моры,
З песняй праплывала.

Сыпся, сыпся, збожжа,
Сыпся спорна, гожа,
Каб нам жыць прыгожа —
На ігрышчы, на вяселлі
Нас прыбраць паможаш.

А як бы на тое
Хтось пад галавою
Праімчаў стралою.
Памахаў мне любы крыллем.
Значыць, ён са мною!

Слёзы

Не ўсе мне ў памяці гады,
Малыя
Год не падлічалі.
Адно я помню, што тады
Мы ўлетку многа галадалі.

Як свіран вымелі нашчэнт
I не знайшлі
Нідзе нічога,
Рашыў сямейны наш савет
Напражыць бобу маладога.

Паслалі бабку ў агарод.
Пайшла,
Узняўшыся праз сілу,
Пускаць няспелае ды ў блот
За грэх цяжкі яна лічыла.

Не першы ж выпадак такі.
Нарвала,
Сумная, прысела,
Шаптала, лушчачы струкі,
Я частаваўся, хоць нясмела...

Глядзеў на бабчын хмуры лоб,
Мне жалем
Вочы засцілала,
Не знаў я, слёзы, а ці боб
Яна ў кашы перабірала.

Мая айчына

Мая айчына —
Поле, нівы,
Над Нёманам зялёны гай,
Прыгожы Брэст і Мінск шумлівы —
Ўся Беларусь ад краю ў край.

Люблю яе бары, азёры...
Ды як бы іх ні шанаваў,
Калі б не знаў другіх прастораў, —
Напэўна б я засумаваў.

Я палюбіў навечна,
Шчыра
Алтай, Палтаўшчыну і Крым...
Ад Ленінграда да Паміра,
Радзіма, ў сэрцы ты маім!

Гром

Люблю,
Калі прастор кругом
Ускалыхне магутны гром,
Разбудзіць дол
Дажджом вакол,
Руччамі-срэбрам прашуміць,
I пойдуць
Травы гаманіць.

Мацней,
Выразней з кожным днём
Чуцён нам з-пад Кітая гром.
Чжу-дэ байцы —
Вясны ганцы.
Грымяць грымоты гнеўна й там,
Дзе горны Грамас,
Дзе В'етнам.

I Уол-стрыт
Дрыжыць, не спіць
Пад гуд народных навальніц.
Там небаскроб
Нахмурыў лоб,
Пужлівым стаў банкірскі дом —
Маланкі бачыць,
Чуе гром!

Вада

Зямля зялёнаю красою
Агорнута з тых дзён, калі
Вада ўзбудзіла ўсё жывое, —
Вада няйначай кроў зямлі.

Яна — нязмернае багацце.
Хто знае, што ёй за цана!
Ну, як расінка птушаняці
Ці зерню кропелька адна.

А для байца з вадою фляга,
А непрытомнаму глыток,
А для таго, хто чуе смагу,
Пустэльны мерачы пясок, —

Вада ва ўсім ратунак першы,
Куды ні глянеш, творыць цуд!
Сцвярджаюць: «Непатрэбна вершам...»
Няўжо зусім? Цяжкі прысуд!

Бо верш — жывучая галінка,
Дзе так трапечуцца лісткі.
А дзе ніводнае расінкі —
Парассыпаюцца радкі.