Калі казаў табе: «Люблю»,
Мяне ты коса змерала.
Што хочаш ты, дык я зраблю,
Каб толькі ты паверыла.
Я кветкі рад штодня насіць
I просьбы чуць няспынныя,
Ды аднаго ты не прасі —
Цябе кахаць не кіну я...
Прыходзь, прыходзь жа раніцой,
Як толькі дзень займаецца.
Пабачыш ты, мая любоў,
Як сонца разгараецца.
Прыходзь, прыходзь жа поўным днём,
Сваё мне шчасце дорачы,
Пабачыш ты, мая любоў, —
Аж сэрцу ў грудзях горача.
Прыходзь жа позна і ў заход,
Як сонейка закоціцца.
Пабачыш ты, мая любоў,
Што ажно плакаць хочацца.
Калі я жаніўся, дык — мне вы паверце
Сваты мяне сваталі лепшыя ў свеце:
Юначыя гульні, купальскія ночы
I, быццам маланкі, дзявочыя вочы,
Заранкі пад вечар, на досвітку росы,
Танклявыя рукі, бялявыя косы,
I водар вішнёвы, і пена чарэшні,
I тыя, што сэрца паранілі, песні,
I тыя, што разам спляталі з вянкамі...
Сватоў я не ведаў, што з ручнікамі.
У кожнага дзесьці ёсць шчасце сваё —
У мікрараёне каханне маё.
Я ў мікрараёне не знаю нуды,
Хутчэй на тралейбусе мчуся туды.
Ад радасці стрэчы я проста гару —
У мікрараёне я кветкі бяру.
А стрэнуся, сцежкі вядомы даўно —
У мікрараёне іду я ў кіно.
Бывае, што іншы азначыцца план —
У мікрараёне іду ў рэстаран.
I я са спазненнем вярнуся дамоў —
Вялікая ў мікрараёне любоў!
Што ні ўбачыш, не пазнаеш.
Што ж ты, Месяц, вырабляеш?
Ты на небе, як ліхтарык,
Вокны ж свецяцца ў пажары.
Пагляджу — зямля не тая.
Часам здасца — залатая.
Запаліў жучка ты, мошку,
На раку паслаў дарожку,
Сад абсыпаў срабрынёю.
Што ж ты нарабіў са мною?
Ночка зорамі іскрыцца.
Не ляжыцца мне, не спіцца.
Супакою я не маю,
Усё хаджу, яе шукаю...
Гадзіннік мой імклівы дужа,
Ды думка найшпарчэй імчыць,—
Хутчэй,
чым стрэлка круг абкружы
Зямлю навокал абляціць.
Гадзіннік мой такі рабочы,
Няма выходных у яго,
Працуе ён і ўдзень і ўночы,
А сэрцу ж і цяжэй таго.
Ну, прыгадаем мы спатканне —
Чакаеш любай ты сваёй.
Гадзіннік тахкае звычайна,
А ў сэрцы гулкі перабой.
Няма
Стаю задумлівы,
Маркотны.
Мой зрок блукае па сцяне —
Высозны дом,
На вокнаў сотню,
Пакуль яшчэ ў дрымотным сне.
I раптам смех:
То дзесьці збоку,
То ў самым нізе, то ўгары...
Як быццам волат мнагавокі
Стаў прачынацца на зары.
I я больш прагна
Паглядаю
На запаветнае акно.
Хвалююся. Дрыжу.
Чакаю.
Не адчыняецца яно.
Стаім з табою мы ў жыцці перад вякамі сінімі,
З’яднаныя рукамі так, як дзве сасны галінамі.
Вятрамі нас не разлучыць, ні бурамі асеннімі,
Мы да зямлі прырошчаны, як дзве сасны карэннямі,
Часамі грымнуць перуны, што ажно дол хістаецца,
Як верхавіны сосен дзвюх, галовы нашы раяцца.
Глядзіш, крыху нас апякло. Ды зноў стаім зялёнымі.
Яшчэ мацней з’яднанымі, нічым не разлучонымі.
Мне не забыцца песні той даўняе вясны:
— На Мурамскай дарожцы стаялі тры сасны...
Хадзілі мы, спявалі, і з песняй ты цвіла.
Александрына, помніш, якою ты была?
Цяпер магу прызнацца, тады пачаў кахаць,
Цябе з ніякай кветкай не мог я параўнаць.
Сказаць, што васілёчак, дык фарба ў ім адна,
Сказаць, што ты лілея, — сцюдзёная ж яна.
Сказаць, што ты званочак… Ды ўсіх жа мала іх!..
Можна заўважыць
па рознай прыкмеце,
Як пачынаецца
вецер.
Спачатку
ледзь-ледзь
задрыжыць павуцінка,
Яе падтрымае
лістамі асінка,
Пройдзе мясцінамі
шэрань па рэчцы,
Крылца пчалінае
Так усе гавораць
Аб нашай Альжбеце:
— Што з яе ты возьмеш,
Не дзяўчына — вецер...
Сёння з трактарыстам
Бавіцца, гуляе,
Заўтра гарманісту
Вочкамі міргае.
Кажа, агранома
Ёй занадта шкода,
На спатканне ж ходзіць
Да рахункавода.
I хто ні прыедзе —
Не дае спакою.
Ветраная...
Скажу вам быль, не плётку,
Пра жоха аднаго,
Дзяўчаты і малодкі,
Пабойцеся яго.
Хлапец ён адмысловы,
Адзеты — проста шык,
Раённай установы
Адказны кладаўшчык.
Ён ростам невялічкі,
А ў заляцаннях звер,
Таварыш Чаравічка —
Раённы кавалер.
Нічога сабе ў целе,
Пры вусіках малых,
З брызентавым партфелем
Вандруе па чайных.
Ён шклянак пяць укіне,
Нямала можа піць,
Хоць часу перажыта многа
I адпакутавана шмат,
Ды тое-сёе са старога
Сустрэць я быў бы вельмі рад.
Каму жыцця бліснуў ледзь золак,
А мне ўжо вечаровы дым,
За дзён мінуўшых частаколам
Я ўжо не стану маладым.
На міг бы стрэцца мне з гадамі,
Што адышлі з маёй вясной, —
З бацькамі, з любымі сябрамі,
Да болю любая, з табой.
З табой у нізенькай хацінцы,
На полі, ў лесе, на лугу,
Суседзяў ведаў я такіх,
Што на сябе маліліся,
А мы з табой не галубкі, —
Мы часта і сварыліся.
Ці шмат няшчырасці цаны?..
Хай звонку ўсё ў іх ладнае.
А мы не ведалі маны,
Кахалі па-сапраўднаму.
Прыгледзь за іх размоваю
Да прыкрасці ласкаваю, —
Слюнявяць, шэпчуць. Словы іх
Агідна-саладжавыя.
А мы прайшлі жыццёвы час,
Было між намі рознае,
Мы цалаваліся не раз
Што я ўбачыў, што хаджу я
Сам не свой?
Ах, якая прыгажуня,
Ай-я-ёй!
Я гляджу, ў палон забраны
Той красой.
Што за постаць,
Што за тварык,
Ай-я-ёй!
Спавіла сваім паглядам
I хадой.
Што за вочкі,
Што за ручкі,
Ай-я-ёй!
Загубіў сваё я сэрца
I спакой.
Як адкрыцца,
Што сказаць мне,
Ай-я-ёй!
Покуль я круціў да болю
Галавой,
Падышоў аднекуль
Хлопец,
Ай-я-ёй!
Хiба на вечар той можна забыцца?
…Сонца за борам жар-птушкай садзiцца,
Штосьцi спявае пяшчотнае бор,
Пахне чабор,
Пахне чабор...
Лёгкiя крокi на вузкай сцяжынцы.
Дзеўчына ў белай iскрыстай хусцiнцы,
Быццам абсыпана промнямi зор.
Пахне чабор,
Пахне чабор...
Выйсцi б насустрач, стаць i прызнацца.
Вось яно – блiзкае, яснае шчасце,
Клiкнуць хацелася – голас замёр.
Пахне чабор,
Вам скажу, падружкі, штосьці,
Без падману, без прыкрас —
Прыязджаў марак у госці
На пабыўку ў свой калгас.
Хлопец просты, каб вы зналі,
I зусім не велікан.
А за ім, як мне казалі, —
Цэлы Ціхі акіян.
Паглядзела я — нясмелы,
Не падобна, што герой!
А як раз з ім пасядзела,
Дык не знаю, што са мной?..
Невясёлы, нават хмуры,
Не адзначаны нічым.
А паехаў, кінуў буру,
Я ж жыта жала,
Сярпом не махала,
Снапоў не вязала...
На камбайне, што па моры,
З песняй праплывала.
Сыпся, сыпся, збожжа,
Сыпся спорна, гожа,
Каб нам жыць прыгожа —
На ігрышчы, на вяселлі
Нас прыбраць паможаш.
А як бы на тое
Хтось пад галавою
Праімчаў стралою.
Памахаў мне любы крыллем.
Значыць, ён са мною!
Ідзе гаворка між дзяўчат,
Ідзе каторы год —
Нідзе такога не спаткаць,
Як наш рахункавод.
Няхай, што ростам невялік —
Вышэй ад столу ледзь,
А возьме шчоты — цок ды цок...
Аж люба паглядзець.
А піша — быццам сее мак,
Ну хто зраўніцца з ім?
I сам ён думкі немалой
Аб значанні сваім.
Ён злічыць кветкі па садах
I краскі па лугах,
I колькі нават на палях
Зярнят у каласах.
Ах, як за акном гармонік грае!
Пусці, маці, выйду, пагуляю,
Я ж яшчэ маленькая, малая,
Ён мяне не можа зазываці...
Пусці, маці!
Толькі раз, я помню, — у нядзелю
З гарманістам трошкі пасядзела...
Сёння ж галава мне забалела,
Ці не чадна вельмі ў нашай хаце?
Пусці, маці!..
Я прайду ціхутка, стану збоку,
Можа, нат паслухаю здалёку, —
З гарманістам я не сяду зноўку,
Юнацтва, юнацтва,
Гады маладыя!
Бальшак старадаўні,
Прысады густыя...
Пад гоман ваш ціхі
Над рэчкаю сіняй
Кахаў я ўсім сэрцам
Калісьці дзяўчыну.
Бярозы, бярозы
Ў зялёным адзенні,
Мінула між вамі
Маё захапленне.
Рабіны, таполі
На доўгім гасцінцы, —
Прайшло яно ў сціплай
Чырвонай хусцінцы.
Мільгнула, як водбліск
Вясёлкі над полем...
Прайшло і назад
Не вярнулася болей.
Побліз Віслы хаціна,
Пры хаціне садок.
Маладая палячка
Свой сплятае вянок.
За раку паглядае,
Быццам вішня сама, —
А яго ўжо не чутна,
А яго ўсё няма.
Сталі яблыні вышай
У гамонцы лістоў,
Ужо шостае лета,
Як на захад пайшоў.
Час яму б і вярнуцца,
Хоць паход і цяжкі —
Немалая ж дарога
Аж з-пад Волгі-ракі.
Стася хлопца чакае,
Хоць мінаюць гады...
Чым запаў ён у сэрца,
Ільдзіны зрушыла вясна,
Ручайкамі цячэ —
Плячо ў плячо ляжыць сасна
На Прыпяці-рацэ.
Далёкі гэтым соснам шлях
З паводкаю прайсці...
Стаяць з баграмі у руках
Вясёлыя хлапцы.
Па рэках поўных, веснавых
Ім дні і ночы плыць,
Але чаго малодшы з іх
На бераг так глядзіць?
Відаць, таму, ўдалечыні
Заўважыў ён адзін —
Дзяўчыну
Ў хустцы, што ў агні,
Паміж густых галін.
Я месяц пабачыў,
Сябры, мне паверце, —
Ён белы, як сыр той
На сіняй талерцы.
Заўважыў я ўночы
Сцяжынкі, што ў пене,
I хлопца з дзяўчынай
У срэбным адзенні.
Гляджу я, як дружна
Ідуць між таполяў,
I падаюць кроплі
Малочныя з голля.
Ад месяца-хціўца
Ім некуды дзецца:
Падыдуць да рэчкі —
I там ён смяецца.
Падыдуць да жыта —
I тое гамоніць:
Бялюткімі струнамі
У добрым калгасе бліз Нёмна сівога
Я знаў аднаго каваля маладога.
На волас чарнявы,
Высокі, рахманы,
Ды толькі не з гэтага
Меў ён пашану.
Не зоркім паглядам, не постаццю гнуткай
Праславіўся хлопец, —
Праславілі рукі!
Мне нават сказалі ў калгасе аднойчы:
— Ён выкуе месяц, як толькі захоча,
Павесіць паўноччу на белай бярозе,
Каторы сапраўдны — ніяк не адрозніш! —
Не знаю,